- ಚಿದಂಬರ
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸುತ್ತ ಎಂಟು ದಿಕ್ಕುಗಳಿಗೂ ಬೆಟ್ಟ-ಗುಡ್ಡಗಳೇ ಚಾಚಿಕೊಂಡಿರುವ ನನ್ನ ಸಂಡೂರು ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಚಿರತೆಗಳ ಹಾವಳಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚೇ ಆಗಿದೆ. ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ ಪರ್ವತಗಳನ್ನೇ ನಾಚಿಸುವಂತಹ ಬೆಟ್ಟ-ಗುಡ್ಡಗಳಲ್ಲಿನ ವನರಾಶಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯೆಂಬ ಪೆಡಂಭೂತದ ಕಬಂದ ಬಾಹುಗಳಲ್ಲಿ ವನ್ಯ ಜೀವಿಗಳು ಅಕ್ಷರಶಃ ನಲುಗಿ ಹೋಗಿದ್ದವು.
ಚಿರತೆ, ಹುಲಿ, ಕರಡಿ, ನರಿ, ಜಿಂಕೆಗಳಂತೂ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಆರ್ಭಟಕ್ಕೆ ದಿಕ್ಕೆಟ್ಟು, ಲಾರಿ, ಕ್ರೇನ್, ಜೆ.ಸಿ.ಬಿಗಳಂತಹ ರಾಕ್ಷಸ ಯಂತ್ರಗಳ ಆರ್ಭಟದ ನಡುವೆ ಕಳೆದೇ ಹೋಗಿದ್ದವು. ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಆಹಾರ, ನೀರನ್ನರಿಸಿ ಬಂದರೂ ಅವುಗಳು ಲಾರಿ ಚಕ್ರಗಳಡಿ ಸಿಕ್ಕು ನಾಮಾವಶೇಷಗೊಂಡಿದ್ದವು. ಹಲವಾರು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಆಶ್ರಯ ತಾಣವಾದ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿಯೇ ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ, ನೈಜ ಸೌಂದರ್ಯದ ರೂಪಗಳೇ ಬದಲಾಗಿ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ರುದ್ರನರ್ತನ ನಿರಾತಂಕವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಲೂಟಿಕೋರರ ದಾಳಿಗೆ ಬೆಚ್ಚಿ ಬಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜೀವನ ಶೈಲಿಗೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗಿ ಹಲವಾರು ಮರಿಗಳು ಅಬ್ಬರದ ಧ್ವನಿಗೆ ಅಸುನೀಗಿದ್ದವು. ಇನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ಹಾರಾಡಿಕೊಂಡಿರಬೇಕಾದ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಪಾಡು ಅತೀ ಆತಂಕಕ್ಕೀಡಾಗಿತ್ತು. ಬರೀ ಕೆಂಪು ಧೂಳನ್ನೇ ಸೇವಿಸಿ ಅವುಗಳ ಹಿಕ್ಕೆಯೂ ಕೆಂಪಾಗಿತ್ತು. ಇನ್ನು ಗಿಡ-ಮರಗಳ ಪಾಡು ಹೇಳತೀರದು. ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳಾದರೋ ಎಲ್ಲಿಯೋ ಓಡಿ ಅಡಗಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು! ಗಿಡ ಮರಗಳ ಎಲೆ ಹೂಗಳು ಕೆಂಪು ಕೆಂಪಾಗಿ ರಕ್ತದೋಕುಳಿಯಾಡಿದಂತಿರುತ್ತಿತ್ತು.
ಇಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ದವಾಗಿದ್ದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳಿಗೇ ಕಾಯಿಲೆ ತಗುಲಿ ಅವಸಾನದಂಚಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದವು. ಅತಿಯಾದ ಆಸೆಯಿಂದ ಮಾನವ ಸಂಕುಲದಲ್ಲಿಯೂ ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಒಳಹರಿವು ಹೆಚ್ಚಾದಷ್ಟೂ, ಆರೋಗ್ಯ, ಕೌಟುಂಬಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೂ ತಲೆದೋರಿದ್ದವು. ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲೀ ಮನುಷ್ಯನೂ ಪ್ರಾಣಿಯಲ್ಲವೇ?! ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಸುಂದರ ಸಂಡೂರು ರಕ್ತಮಯ ರಣರಂಗವಾದಂತ್ತಿತ್ತು.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹಲವು ವರುಷಗಳಿಂದ ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದೆ. ಏನೇ ಆಗಲಿ, ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಮಿತಿ ಇದೆ ಅಲ್ಲವೇ?! ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿಗಾಗಿ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತು, ಉತ್ತುವ ಬದಲು, ನೆಲದ ಒಡಲನ್ನೇ ಬಗೆದು ಚಿನ್ನದ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಡುವ ಕೋಳಿಯನ್ನು ಕುಯ್ದಂತೆ ಅಧಿಕ ಲಾಭದ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದ ರೈತರು ಈಗ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಕಡಿವಾಣ ಬಿದ್ದಿರುವುದರಿಂದ ಬೇರೆ ದಾರಿ ಕಾಣದೇ ಅದೇ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಗಣಿಲಾರಿಗಳಿಂದ ಹದಗೆಟ್ಟ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಮುಂಜಾನೆ, ಸಂಜೆ ವೇಳೆ ಎತ್ತುಗಳ ಕೊರಳ ಗಂಟೆಯ ನಿನಾದ ಕೇಳುತ್ತಿದೆ, ರೈತರ ಅಂಗಿ, ಧೋತರಗಳೆಲ್ಲ ಬಿಳಿಯಾಗಿ ಶುಭ್ರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿವೆ. ರಕ್ತದೋಕುಳಿಯಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ನಿರಂತರ ಅತ್ಯಾಚಾರದಿಂದ ಕಂಗಾಲಾಗಿದ್ದ ವಸುಂಧರೆ ಮತ್ತೆ ಹಸಿರು ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲಿ ಅವಳು ಕ್ಷಮಯಾಧರಿತ್ರಿಯಲ್ಲವೇ?! ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯೂ ತನ್ನಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅತ್ಯಾಚಾರವನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿ, ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತುತ್ತು ಅನ್ನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳೆಲ್ಲ ಕಾಡಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಳ, ಸಜ್ಜೆ, ನವಣೆ, ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ, ಬಾಳೆ, ತೆಂಗುಗಳ ಪೈರು ಮತ್ತೆ ಹಸಿರನ್ನು ಹೊದ್ದು ಬೀಗುತ್ತಿವೆ, ತೂಗುತ್ತಿವೆ. ನಿಧಾನವಾಗಿ ಗಿಡಮರಬಳ್ಳಿಗಳ ಬಣ್ಣ ಕೆಂಪಿಂದ ಹಸುರಿಗೆ ತಿರುಗುತ್ತಿದೆ.
ಇಷ್ಟು ದಿನ ವನ್ಯ ಜೀವಿಗಳ ಬದುಕನ್ನೇ ನಾಶಮಾಡಲು ಹೊರಟಿದ್ದ ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ಈಗ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸೇಡನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆಯೇನೋ ಎಂದು ನನಗೆ ಬಲವಾಗಿ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಕೃತಿ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲೇಬೇಕಲ್ಲವೆ? ನ್ಯಾಯದ ತಕ್ಕಡಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಎಲ್ಲವನ್ನು ತೂಗಬೇಕಲ್ಲವೇ? ಈಗ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸರದಿ. ಈ ಹಿಂದಿನ ಮಾನವನ ಅಟ್ಟಹಾಸಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವು ಈಗ ಬಹುಶಃ ತಮ್ಮ ಸೇಡನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತಿರುವವೇನೋ?! ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಯಾವ ವನ್ಯಮೃಗಗಳೂ ಯಾರ ಮನೆಗೂ ರಸ್ತೆಗಳಿಗೂ ಬಂದು ದಾಳಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಕಾಡಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಅವುಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುತ್ತಿವೆ. ವನ್ಯಮೃಗಗಳ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿಯೇ ಇಲ್ಲ! ಅವುಗಳ ವಸಾಹತುವಿಗೆ ಬಂದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಡೆ ತಡೆ ಮಾಡಿದರೆ ಕೊಲ್ಲುವುದೇ ಅವುಗಳ ಮೊದಲ ಹಾಗೂ ಕೊನೆಯ ನಿರ್ಧಾರ !!
ಚಿರತೆಗಳ ಕಾಟದಿಂದ ಈಗ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸಂಜೆ ಏಳೆಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ಹೊತ್ತಿಗೇ ಮಲಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಹಳ್ಳಿಗಳೂ ಸಹಿತ ಅಕ್ರಮಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ನಡೆಸುತ್ತಾ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳಂತೆ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಪಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು !! ಮದ್ಯವ್ಯಸನಿಗಳು ಬೇಗನೇ ಮನೆ ಸೇರುವುದರಿಂದ ಬಾರ್‍ಗಳೂ ಬೇಗನೇ ಮುಚ್ಚುತ್ತಿವೆ. ಎಲ್ಲರೂ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಬೇಗ ಮಲಗಿ ಬೇಗ ಏಳು ಎಂಬ ನಿಯಮವನ್ನು ಒತ್ತಾಯ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯಾದರೂ ಪಾಲಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಅವರ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯ ಬದಲಾವಣೆ ತೋರುತ್ತಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಿರತೆಯೊಂದು ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಕುರಿಗಾಹಿ, ದನಗಾಹಿಯೊಬ್ಬನನ್ನು ಕೊಂದು ತಿಂದಿದೆ. ರಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿರುವ ನಾಯಿಗಳನ್ನು, ಕಾಡಂಚಿನಲ್ಲಿ ಮೇಯುವ ಹಸುಗಳನ್ನೂ, ಕುರಿಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯುತ್ತಿವೆ. ಹಳ್ಳಿ ಜನರು ಮೃತದೇಹವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಐದಾರು ಲಕ್ಷರೂಗಳ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಮೃತನ ಕುಟುಂಬದವರೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನೌಕರಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ರೈತರು ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳೇ ಅರಣ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆಂದು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬೇರೆಡೆಯಿಂದ ತಂದು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆಂದು ಆರೋಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅರಣ್ಯಗಳ ಅಂಚಿನ ಹೊಲಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಬಗರ್-ಹುಕುಂ ಚಳುವಳಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲೇ ಅರಣ್ಯದಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಭಯದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲೇ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲ ಹಳ್ಳಿಗರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದುಡಿಯದೇ ಕೂತುಣ್ಣುವ ಆಲಸಿಗಳಿಗೆ “ನೀನು ಚಿರತೆ ಬಾಯಿಗೆ ಸಿಕ್ಕು ಸತ್ತರೆ ನಮಗೆ ಐದಾರು ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರವಾದರೂ ಸಿಗ್ತಿತ್ತು!” ಎಂದು ಮನೆಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಉಗಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲ ಪಡ್ಡೆ ಹುಡುಗರು ಇವತ್ತು ಚಿರತೆಯೊಂದು ಕೃಷ್ಣಾನಗರದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನ ಕೈಯೊಂದನ್ನೇ ತಿಂದು ಪರಾರಿಯಾಗಿದೆ, ತಿಮ್ಮಪ್ಪನ ಗುಡಿ ಗಣಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಾಚ್‍ಮನೊಬ್ಬನನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ದಿದೆ ಎಂದು ಸುಳ್ಳುಸುದ್ದಿ ಹುಟ್ಟಿಸಿ ಮಜಾ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇನ್ನು ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಪಾಡು ಹೇಳತೀರದು. ಕೆಲ ಭ್ರಷ್ಟ ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಿಂದೆ ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಕ್ರಮ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅರಣ್ಯ ಪಾಲನೆ ಬಿಟ್ಟು ಐಷಾರಾಮೀ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದವರಿಗೆ ರೈತರ ಭಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಹಗಲೂ ರಾತ್ರಿ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಚಿರತೆಗಳನ್ನು ಕಾಯುವದೇ ಅವರ ಕಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಹಲವಾರು ಕಡೆ ಬೋನುಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕರು ಹಸು ಕೋಣಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಚಿರತೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಿರತೆಯೊಂದನ್ನು (ಅದು ನರಭಕ್ಷಕ ಹೌದೋ? ಅಲ್ಲವೋ?!) ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಅವುಗಳು ತುಂಬಾ ಹುಶಾರಾಗಿಬಿಟ್ಟಿವೆ, ಬೋನುಗಳಿಗೆ ಬಂದು ಬರೀ ಒಂದು ಕಾಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗಿಟ್ಟು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ವಾಪಾಸ್ ಹೋಗುತ್ತಿವೆ!
ಹಲವಾರು ರೈತರು ಜೀವರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬಂದೂಕುಗಳನ್ನು ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಕೊಡುವಂತೆ ಪರಿಪರಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿ ಬೇಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ ಅನುಮತಿಸಿದರೆ ದುರ್ಬಳಕೆಯಾಗಬಹುದೆಂದು ಅವರು ವಿಳಂಬನೀತಿಯನ್ನು ಜಾಣತನದಿಂದ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವನ್ಯಜೀವಿ ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವನ್ಯಮೃಗಗಳು ನರಭಕ್ಷಕವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲವಂತೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಅವುಗಳನ್ನು ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲುವದೂ ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರೋಪಾಯವಲ್ಲವಂತೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಾಡಂಚಿನ ಮಾನವ-ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ನನ್ನ ಅಭಿಮತದಂತೆ ವನ್ಯ ಜೀವಿಗಳ ವಸಾಹತು ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಮಾನವನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಹಾರ. ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲಿ ಮಾಡಿದುಣ್ಣೋ ಮಹರಾಯ, ಉಪ್ಪು ತಿಂದವ ನೀರು ಕುಡಿಯಲೇ ಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಗಾದೆ ಮಾತು ಇಂದಿಗೂ, ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಲ್ಲವೆ??
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಹಲವು ವರುಷಗಳಿಂದ ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದೆ. ಏನೇ ಆಗಲಿ, ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಮಿತಿ ಇದೆ ಅಲ್ಲವೇ?! ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿಗಾಗಿ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತು, ಉತ್ತುವ ಬದಲು, ನೆಲದ ಒಡಲನ್ನೇ ಬಗೆದು ಚಿನ್ನದ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಡುವ ಕೋಳಿಯನ್ನು ಕುಯ್ದಂತೆ ಅಧಿಕ ಲಾಭದ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದ ರೈತರು ಈಗ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾನೂನಿನ ಕಡಿವಾಣ ಬಿದ್ದಿರುವುದರಿಂದ ಬೇರೆ ದಾರಿ ಕಾಣದೇ ಅದೇ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಗಣಿಲಾರಿಗಳಿಂದ ಹದಗೆಟ್ಟ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಮುಂಜಾನೆ, ಸಂಜೆ ವೇಳೆ ಎತ್ತುಗಳ ಕೊರಳ ಗಂಟೆಯ ನಿನಾದ ಕೇಳುತ್ತಿದೆ, ರೈತರ ಅಂಗಿ, ಧೋತರಗಳೆಲ್ಲ ಬಿಳಿಯಾಗಿ ಶುಭ್ರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿವೆ. ರಕ್ತದೋಕುಳಿಯಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ನಿರಂತರ ಅತ್ಯಾಚಾರದಿಂದ ಕಂಗಾಲಾಗಿದ್ದ ವಸುಂಧರೆ ಮತ್ತೆ ಹಸಿರು ಸೀರೆಯುಟ್ಟು ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲಿ ಅವಳು ಕ್ಷಮಯಾಧರಿತ್ರಿಯಲ್ಲವೇ?! ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯೂ ತನ್ನಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅತ್ಯಾಚಾರವನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿ, ಮತ್ತೆ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತುತ್ತು ಅನ್ನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳೆಲ್ಲ ಕಾಡಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಳ, ಸಜ್ಜೆ, ನವಣೆ, ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ, ಬಾಳೆ, ತೆಂಗುಗಳ ಪೈರು ಮತ್ತೆ ಹಸಿರನ್ನು ಹೊದ್ದು ಬೀಗುತ್ತಿವೆ, ತೂಗುತ್ತಿವೆ. ನಿಧಾನವಾಗಿ ಗಿಡಮರಬಳ್ಳಿಗಳ ಬಣ್ಣ ಕೆಂಪಿಂದ ಹಸುರಿಗೆ ತಿರುಗುತ್ತಿದೆ.
ಇಷ್ಟು ದಿನ ವನ್ಯ ಜೀವಿಗಳ ಬದುಕನ್ನೇ ನಾಶಮಾಡಲು ಹೊರಟಿದ್ದ ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ಈಗ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸೇಡನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆಯೇನೋ ಎಂದು ನನಗೆ ಬಲವಾಗಿ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರಕೃತಿ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲೇಬೇಕಲ್ಲವೆ? ನ್ಯಾಯದ ತಕ್ಕಡಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಎಲ್ಲವನ್ನು ತೂಗಬೇಕಲ್ಲವೇ? ಈಗ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸರದಿ. ಈ ಹಿಂದಿನ ಮಾನವನ ಅಟ್ಟಹಾಸಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವು ಈಗ ಬಹುಶಃ ತಮ್ಮ ಸೇಡನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತಿರುವವೇನೋ?! ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಯಾವ ವನ್ಯಮೃಗಗಳೂ ಯಾರ ಮನೆಗೂ ರಸ್ತೆಗಳಿಗೂ ಬಂದು ದಾಳಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಕಾಡಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಅವುಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುತ್ತಿವೆ. ವನ್ಯಮೃಗಗಳ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿಯೇ ಇಲ್ಲ! ಅವುಗಳ ವಸಾಹತುವಿಗೆ ಬಂದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಡೆ ತಡೆ ಮಾಡಿದರೆ ಕೊಲ್ಲುವುದೇ ಅವುಗಳ ಮೊದಲ ಹಾಗೂ ಕೊನೆಯ ನಿರ್ಧಾರ !!
ಚಿರತೆಗಳ ಕಾಟದಿಂದ ಈಗ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಭದ್ರಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸಂಜೆ ಏಳೆಂಟು ಗಂಟೆಗಳ ಹೊತ್ತಿಗೇ ಮಲಗಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಹಳ್ಳಿಗಳೂ ಸಹಿತ ಅಕ್ರಮಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ನಡೆಸುತ್ತಾ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳಂತೆ ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಪಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು !! ಮದ್ಯವ್ಯಸನಿಗಳು ಬೇಗನೇ ಮನೆ ಸೇರುವುದರಿಂದ ಬಾರ್‍ಗಳೂ ಬೇಗನೇ ಮುಚ್ಚುತ್ತಿವೆ. ಎಲ್ಲರೂ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಬೇಗ ಮಲಗಿ ಬೇಗ ಏಳು ಎಂಬ ನಿಯಮವನ್ನು ಒತ್ತಾಯ ಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯಾದರೂ ಪಾಲಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಅವರ ಜೀವನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾನಗತಿಯ ಬದಲಾವಣೆ ತೋರುತ್ತಿದೆ.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಿರತೆಯೊಂದು ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಕುರಿಗಾಹಿ, ದನಗಾಹಿಯೊಬ್ಬನನ್ನು ಕೊಂದು ತಿಂದಿದೆ. ರಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿರುವ ನಾಯಿಗಳನ್ನು, ಕಾಡಂಚಿನಲ್ಲಿ ಮೇಯುವ ಹಸುಗಳನ್ನೂ, ಕುರಿಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯುತ್ತಿವೆ. ಹಳ್ಳಿ ಜನರು ಮೃತದೇಹವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಐದಾರು ಲಕ್ಷರೂಗಳ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಮೃತನ ಕುಟುಂಬದವರೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನೌಕರಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ರೈತರು ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳೇ ಅರಣ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆಂದು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ಬೇರೆಡೆಯಿಂದ ತಂದು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆಂದು ಆರೋಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅರಣ್ಯಗಳ ಅಂಚಿನ ಹೊಲಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಬಗರ್-ಹುಕುಂ ಚಳುವಳಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲೇ ಅರಣ್ಯದಂಚಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ರೈತರು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಭಯದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲೇ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲ ಹಳ್ಳಿಗರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ದುಡಿಯದೇ ಕೂತುಣ್ಣುವ ಆಲಸಿಗಳಿಗೆ “ನೀನು ಚಿರತೆ ಬಾಯಿಗೆ ಸಿಕ್ಕು ಸತ್ತರೆ ನಮಗೆ ಐದಾರು ಲಕ್ಷ ಪರಿಹಾರವಾದರೂ ಸಿಗ್ತಿತ್ತು!” ಎಂದು ಮನೆಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ಉಗಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲ ಪಡ್ಡೆ ಹುಡುಗರು ಇವತ್ತು ಚಿರತೆಯೊಂದು ಕೃಷ್ಣಾನಗರದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನ ಕೈಯೊಂದನ್ನೇ ತಿಂದು ಪರಾರಿಯಾಗಿದೆ, ತಿಮ್ಮಪ್ಪನ ಗುಡಿ ಗಣಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ವಾಚ್‍ಮನೊಬ್ಬನನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ದಿದೆ ಎಂದು ಸುಳ್ಳುಸುದ್ದಿ ಹುಟ್ಟಿಸಿ ಮಜಾ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇನ್ನು ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳ ಪಾಡು ಹೇಳತೀರದು. ಕೆಲ ಭ್ರಷ್ಟ ಅರಣ್ಯಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಈ ಹಿಂದೆ ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಕ್ರಮ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಅರಣ್ಯ ಪಾಲನೆ ಬಿಟ್ಟು ಐಷಾರಾಮೀ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದವರಿಗೆ ರೈತರ ಭಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಹಗಲೂ ರಾತ್ರಿ ಅರಣ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಚಿರತೆಗಳನ್ನು ಕಾಯುವದೇ ಅವರ ಕಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಹಲವಾರು ಕಡೆ ಬೋನುಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕರು ಹಸು ಕೋಣಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಚಿರತೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಿರತೆಯೊಂದನ್ನು (ಅದು ನರಭಕ್ಷಕ ಹೌದೋ? ಅಲ್ಲವೋ?!) ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಅವುಗಳು ತುಂಬಾ ಹುಶಾರಾಗಿಬಿಟ್ಟಿವೆ, ಬೋನುಗಳಿಗೆ ಬಂದು ಬರೀ ಒಂದು ಕಾಲನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗಿಟ್ಟು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ ವಾಪಾಸ್ ಹೋಗುತ್ತಿವೆ!
ಹಲವಾರು ರೈತರು ಜೀವರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬಂದೂಕುಗಳನ್ನು ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ಕೊಡುವಂತೆ ಪರಿಪರಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿ ಬೇಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ ಅನುಮತಿಸಿದರೆ ದುರ್ಬಳಕೆಯಾಗಬಹುದೆಂದು ಅವರು ವಿಳಂಬನೀತಿಯನ್ನು ಜಾಣತನದಿಂದ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವನ್ಯಜೀವಿ ತಜ್ಞರ ಪ್ರಕಾರ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವನ್ಯಮೃಗಗಳು ನರಭಕ್ಷಕವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡುವುದಿಲ್ಲವಂತೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಅವುಗಳನ್ನು ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಲ್ಲುವದೂ ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರೋಪಾಯವಲ್ಲವಂತೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಾಡಂಚಿನ ಮಾನವ-ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ನನ್ನ ಅಭಿಮತದಂತೆ ವನ್ಯ ಜೀವಿಗಳ ವಸಾಹತು ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಜೀವನದ ಮೇಲೆ ಮಾನವನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಪರಿಹಾರ. ಎಷ್ಟೇ ಆಗಲಿ ಮಾಡಿದುಣ್ಣೋ ಮಹರಾಯ, ಉಪ್ಪು ತಿಂದವ ನೀರು ಕುಡಿಯಲೇ ಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಗಾದೆ ಮಾತು ಇಂದಿಗೂ, ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವಲ್ಲವೆ??
No comments:
Post a Comment