ನಮ್ಮ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು – ಭಾಗ ೨

-ಮೋಹನ್ ಮೂರ್ತಿ ಮಾ ಕೆಂ
[ಇದು ನಾನು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಕಾಲೇಜಿನ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿದ್ದ ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಲೇಖನದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಭಾಗ. ಮೊದಲನೇ ಭಾಗ ಇಲ್ಲಿದೆ ನಮ್ಮ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು - ಭಾಗ ೧. ಈ ಲೇಖನ ಮಾಲಿಕೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಬಗೆಗಿನ ವಿವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳದೇ ಹೋದರೂ, ಅವರ ಜತೆಗೆ ಒಡನಾಡಿದ ಹಲವು ಘಟನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲ ಚೆಲುವೇಗೌಡರನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವುದು ನನ್ನ ಉದ್ದೇಶ.]


ಗುಪ್ತಚರ ವರದಿ (intelligence report)
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ನಲ್ಲಿ ಅದು ಮೊದಲ ವರ್ಷವಾದ್ದರಿಂದ ಅವರವರ branch ಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳು ಇನ್ನೂ ಆರಂಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳಿದ್ದವು (ಎ,ಬಿ,ಸಿ,ಡಿ). ನಾನಾಗ ’ಬಿ’ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದೆ. ಅದು ಆ ವರ್ಷವಷ್ಟೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕಾಲೇಜಾದ್ದರಿಂದ, ಕಾಲೇಜಿನ ಒಟ್ಟು ಪರೀಕ್ಷಾ ಫಲಿತಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ಅತೀವ ಕಾಳಜಿಯಿತ್ತು. ಇದು ಯಾವ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿತ್ತೆಂದರೆ ನಾವು ಪ್ರಥಮ ಸೆಮಿಸ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ನಡೆಯುವ ಮುಂಚೆ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಉಪನ್ಯಾಸಕರುಗಳಿಂದ ಅವರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಯಾರು ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಯಾರು ಅನುತ್ತೀರ್ಣರಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ವರದಿಯೊಂದನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಗುಪ್ತಚರ ವರದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದ್ದು ಪ್ರಥಮ ಸೆಮಿಸ್ಟರ್ ನ ಫಲಿತಾಂಶ ಬಂದ ನಂತರ. ಕಾಲೇಜಿನ ಒಟ್ಟು ಫಲಿತಾಂಶ ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ಬಂದಿತ್ತು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು civil ವಿಷಯ ಪಾಠ ಮಾಡಲು ನಮ್ಮ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಬಂದವರೇ ಕಾಲೇಜಿನ ಫಲಿತಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದರು. ನಂತರ ಗುಪ್ತಚರ ವರದಿಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರನ್ನೂ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅವರ ಫಲಿತಾಂಶ ಕೇಳುವುದು ನಂತರ ಗುಪ್ತಚರ ವರದಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಹೇಳುವುದು,
“ಅದರಲ್ಲಿ ನೀನು ಎಲ್ಲಾ subjectಗಳಲ್ಲೂ ಪಾಸಾಗ್ತೀಯ ಅಂತ ಹೇಳಿದ್ರು ಅದರಲ್ಲಿ ಆದ್ರೆ ನೀನು 2 subjectsಗಳಲ್ಲಿ ಫೇಲ್ ಆಗ್ಬಿಟ್ಟಿದೀಯಾ”
“ಅದರಲ್ಲಿ ನೀನು 1 subjectನಲ್ಲಿ ಫೇಲಾಗ್ತಿಯ ಅಂತ ಹೇಳಿದ್ರು ಅದರಲ್ಲಿ ಆದ್ರೆ ನೀನು ಎಲ್ಲಾ subjectಗಳಲ್ಲೂ ಪಾಸಾಗ್ಬಿಟ್ಟಿದೀಯಾ, good ಅದರಲ್ಲಿ”
“ಇದರಲ್ಲೂ ಎಲ್ಲಾ subjectಗಳಲ್ಲೂ ಪಾಸಾಗುತ್ತೆ ಅಂತ ಹೇಳಿದ್ರು ಅದರಲ್ಲಿ”
ಇದು ಅಂದು ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಗುಪ್ತಚರ ವರದಿಯ ಫಲಿತಾಂಶದ ಜೊತೆಗೆ ವಾಸ್ತವದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ತುಲನೆ ಮಾಡಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ರೀತಿ. ಇದಕ್ಕೆ ಯಾವ ರೀತಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬೇಕೆಂದು ತೋಚದೆ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಈ ರೀತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಚೆಲುವೇಗೌಡರಿಗಾಗಲೀ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಪ್ರಯೋಜನವಾಯಿತೆಂದು ನನಗೆ ಇಂದಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಿಲ್ಲ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪಾಸು, ಫೇಲು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಒಂದೇ ಏರಿಳಿತದ ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ ರೀತಿ ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚಳಿಯದೇ ಉಳಿದು ಬಿಟ್ಟಿದೆ.
  
ಗಣೇಶ್ ಬೀಡಿ, ಸಿಗರೇಟು ಮತ್ತು ಮಲಯಾಳಂ ಸಿನಿಮಾ
ನಮ್ಮ ಕಾಲೇಜಿನ ಕಟ್ಟಡವಿದ್ದ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲೇ, ಕಾವೇರಿ ಪದವಿ ಕಾಲೇಜು ಕೂಡ ಇತ್ತು. ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕ್ಯಾಂಪಸ್ಸಿನೊಳಗೆ ಅಡ್ಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ನಮಗೆ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲೋ ಒಂದೆರಡು ಪ್ರಕರಣ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಯಾವುದೂ ಅತಿರೇಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಕಾಲೇಜು ಮುಗಿದ ತಕ್ಷಣ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡಾಡಲು ಹೋಗದೇ ನೇರವಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯದ ಕೊಠಡಿ ಸೇರುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಒಂದೆರಡು ಬಾರಿ ಮಾತ್ರ ನನಗೆ ಈ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ನ ಅನುಭವವಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಬಾರಿ ಸಿನಿಮಾವೊಂದರ ಶೂಟಿಂಗ್ ನೋಡಲು ಹೋಗಿ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದೆ.
ಆವಾಗ ಕಾಲೇಜಿನ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮಲಯಾಳಂ ಸಿನಿಮಾವೊಂದರ ಶೂಟಿಂಗ್ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದು ದಿವಸ ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಶೂಟಿಂಗ್ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ನನ್ನನ್ನು ಮಿತ್ರ ಪ್ರಶಾಂತ್ “ಲೋ ಅವರು ತೆಗಿತಾ ಇರೋದು ಮಲಯಾಳಂ ಸಿನಿಮಾ. ಎಂಥ ಸಿನಿಮಾ ತೆಗಿತಾರೋ ಏನೋ, ಕ್ಯಾಮೆರಾ ನಮ್ಮೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿದಾಗ, ಯಾವುದಾದರೂ ಫ್ರೇಮಿನಲ್ಲಿ ನಾವು ದಾಖಲಾಗಿ, ಈ ಸಿನಿಮಾ ನಮ್ಮ ಊರಿನಲ್ಲಿ ರಿಲೀಸ್ ಆಗಿ, ಊರಿನ ಜನ ನಮ್ಮನ್ನು ಗುರುತು ಹಿಡಿದು, ಮಾನ ಮರ್ಯಾದೆ ಯಾಕಪ್ಪಾ ಕಳ್ಕೋಬೇಕು. ನಡಿ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗೋಣ.” ಎಂದು ಸಿನಿಮಾ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನೋಡುವ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದಾದ ಅಪಾಯವೊಂದನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಹಾಸ್ಟೆಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿದ್ದ. ಆಗ ಮಲಯಾಳಂನಲ್ಲಿ ಶಕೀಲಾರ ವಯಸ್ಕರ ಚಿತ್ರಗಳ ಭರಾಟೆ ಜೋರಾಗಿದ್ದ ಕಾಲ. ಈ ರೀತಿ ಸಿನಿಮಾ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನೋಡುವ ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ವಿಚಾರವೊಂದು ಮಾನ ಮರ್ಯಾದೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನನ್ನ ಕನಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಮಾರನೇ ದಿನ ಮಿತ್ರ ಪ್ರಶಾಂತ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಪುನ: ಚಿತ್ರೀಕರಣ ನೋಡಲು ಹೋದೆ. ಅದು ಸಿನಿಮಾ ಅಲ್ಲ ಧಾರಾವಾಹಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತು. ವಾಪಾಸ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯಕ್ಕೆ ಬರುವಾಗ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬನಿಂದ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಗೆ ಒಳಗಾದೆ. ನನ್ನ ಬಹುತೇಕ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಗಳಲ್ಲೂ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಭಾಷಣೆ ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇತ್ತು.
“ಯಾವ ಊರು?”
“ಮಂಡ್ಯ”
“ಓಹೋ ಮಂಡ್ಯನಾ”
“ಹೌದು”
“ಮಂಡ್ಯದ ಮಂದಿ ಬಾರಿ ಚೊರೆ ಅಂತೆ?”
“ಹಾಗೇನು ಇಲ್ಲ”
“ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಹುಟ್ಟೋದು ಎಲ್ಲಿ?”
“ಭಾಗಮಂಡಲ”
“ಅದಿರೋದು ಎಲ್ಲಿ?”
“ಮಡಿಕೇರಿ ಹತ್ರ”
“ಅಂದ್ರೆ ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ ತಾನೆ”
“ಹೌದು”
“ಮತ್ತೆ ತಮಿಳುನಾಡಿಗೆ ನೀರು ಬಿಡಬೇಡಿ ಅಂತ ನೀವು ಎಂತಕೆ strike ಮಾಡೋದು”
“............”
“ನಗಬೇಡ ನೀನು..............ಎಂತಕೆ strike ಮಾಡೋದು ಹೇಳು?”
next timeಇಂದ ಮಾಡಲ್ಲ”
“ಸಿಗರೇಟು ಸೇದ್ತಿಯಾ?”
“ಇಲ್ಲ”
“ಯಾಕೆ”
“ಅಭ್ಯಾಸ ಇಲ್ಲ”
“ಮಾಡ್ಕೋಬೇಕು”
“ಸರಿ”
“ಹೋಗು ಒಂದು ಪ್ಯಾಕ್ ಸಿಗರೇಟು ತಗೋ ಬಾ”
“ನನ್ನತ್ರ ಅಷ್ಟು ದುಡ್ಡು ಇಲ್ಲ”
..............
...........

ಈ ರೀತಿ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಕಿವಿಗೂ ಬಿದ್ದಿತ್ತು. ಒಂದಷ್ಟು ದೂರುಗಳು ಚೆಲುವೇಗೌಡರನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದ್ದವು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಒಂದು ದಿವಸ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಿಲಯಕ್ಕೆ ಬಂದವರು ಲೋಕಾಭಿರಾಮವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತ ಈ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ವಿಷಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು
“ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕರೆದು ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು ಕೇಳಿರ್ತಾರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನೇ ನೀವು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಅಂದ್ಕೋಬಿಟ್ರೆ. ...........ಅವರು ಸಿಗರೇಟು ಕೇಳಿದ್ರೆ ನೀವು ಗಣೇಶ್ ಬೀಡಿ ಕೇಳ್ಬೇಕು ಅದರಲ್ಲಿ. ಅವರು ಪಾರ್ಟಿ ಕೊಡಿಸು ಅಂದ್ರೆ ನೀನೈವತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಹಾಕು ನಾನೈವತ್ತು ಹಾಕ್ತೀನಿ, ಪಾರ್ಟಿ ಮಾಡನ ಅನ್ನಬೇಕು ಅದರಲ್ಲಿ....... ” ಎಂದೆಲ್ಲಾ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಗೆ ಹೆದರಿದ್ದ ಹುಡುಗರಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬುವುದು. ಇದು ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಫಲವಾಯಿತು ಎಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಾವು ಗಣೇಶ್ ಬೀಡಿ ಕೇಳುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಒಂದೆರಡು ತಿಂಗಳ ಬಳಿಕ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಕಾಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಬಳಿಕ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಂತೇ ಹೋಯಿತು. ಪುನ: ಈ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಶುರುವಾಗಿದ್ದು ನಾವು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ನ ಎರಡನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಾವಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯದ ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಸ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ನಮ್ಮನ್ನು ಹಳ್ಳಿಗಟ್ಟುವಿನ ಕಾಲೇಜಿನ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ಸಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಯೋಚನೆ ಇತ್ತಾದರೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯದ ಕಟ್ಟಡ ಇನ್ನೂ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗದ್ದರಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು  ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪದ  ರಾಧಾ ಲಾಡ್ಜ್ ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ್ದರು. ನಾವು ಅಲ್ಲಿಂದಲೇ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಆವಾಗ ಮೊದಲನೇ ವರ್ಷದ ಹೊಸ ಬ್ಯಾಚಿನ ಹುಡುಗರು ಬಂದಿದ್ದರು. ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವರು ಸೀನಿಯರ್ ಗಳಾದ ನಾವು. ಈ ಬಾರಿಯೂ ಒಂದಷ್ಟು ದೂರುಗಳು ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಬಳಿ ದಾಖಲಾದವು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವರಿಗೆ ಪಾಠ ಕಲಿಸಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಕೆಲವು ಉಪನ್ಯಾಸಕರಿಗೆ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವರ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲು ಹೇಳಿದರು. ಉಪನ್ಯಾಸಕರು ಯಾವ ರೀತಿ ರಣೋತ್ಸಾಹಿಗಳಾಗಿದ್ದರೆಂದರೆ, ಸುಮ್ಮನೆ ಜೂನಿಯರ್ ಗಳ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಿಸಿದರೆ ಸಾಕು, ಹೆಸರು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿರುವವರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗುತಿತ್ತು. ಕಿರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬಳಸಿದ ಮಿನಿ ಡ್ರಾಫ್ಟರ್ ಮಾರುತ್ತಿದ್ದ ಮಿತ್ರ ಮೋಹನ್ ಚಂದ್ರ, ಅವರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಿಲಯದ ಅವರ ಕೊಠಡಿಗಳಿಗೆ ಸಾಗಿಸಲು ನೆರವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಮಿತ್ರ ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದ್ದರು. ಒಂದು ದಿವಸ ಸಂಜೆ ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವವರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿ ಮಾರನೇ ದಿನ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾದ ಚೆಲುವೇಗೌಡರನ್ನು ಕಾಣಬೇಕೆಂದು ತುರ್ತು ಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸಲಾಯಿತು. ಮಿತ್ರ ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಗೆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೆಸರಿದ್ದದ್ದು ನೋಡಿ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಆಘಾತವಾಗಿತ್ತು. ಕೊಟ್ರೇಶ್ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಅನ್ನೋ ಪದವನ್ನೇ ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಸರ್ ಎಂದು ಗೌರವಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಜ್ಜನ. “ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲ್ ಸರ್ ಬರ್ತಾ ಇದಾರೆ.” ಇದು ಅವರ ಶೈಲಿ. ಇದೊಂದು ರೀತಿ ಕಡಿದಾಳು ಶಾಮಣ್ಣರವರನ್ನು ನಕ್ಸಲೈಟ್ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದ ಹಾಗಿತ್ತು. ಇವತ್ತು ಇದೆಲ್ಲಾ ತಮಾಷೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಅವತ್ತು ರಾಧಾ ಲಾಡ್ಜಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ಶೋಚನೀಯವಾಗಿತ್ತು. ಕೊಟ್ರೇಶ್ Breakup ಆದ ಭಾವುಕ ಪ್ರೇಮಿಯ ರೀತಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ದು:ಖಿತರಾಗಿದ್ದರು. ನಾವೆಲ್ಲಾ ರಾತ್ರಿ ಬಹಳ ಹೊತ್ತಿನವರೆಗೆ ಅವರ ರೂಮಿಗೆ ಹೋಗಲು ಹೆದರಿದ್ದೆವು. ಮಾರನೇ ದಿನ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದವರಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ತರಾಟೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಒಬ್ಬರ‍್ಯಾರೋ “ಸುಮ್ಮನೆ ಹೆಸರು ಕೇಳಿದ್ವಿ ಸರ್. ರ‍್ಯಾಗಿಂಗೇನೂ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ.” ಅಂದಿದಕ್ಕೆ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು “ಅವರ ಹೆಸರು ಕೇಳೋಕೆ ನೀವ್ಯಾರು ಅದರಲ್ಲಿ...” ಎಂದು ಉಲ್ಟಾ ಹೊಡೆದಿದ್ದರು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಸಮಯ ಸ್ಫೂರ್ತಿಗೆ ಅವರೇ ಸಾಟಿ.

ದೇವರ ಹೆಣ
ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ನಾನು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆನಾದರೂ ಅದು ಹೇಗೋ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಹೆಸರು ಸೇರಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನದು ಒಂದು ತರ ವಿಚಿತ್ರ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್. ಹೆಸರು, ಊರು ಕೇಳಿಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಅಕ್ಷರ ಇವೆ? ಎಂದು ಶುರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. 26 ಅನ್ನೋ ಉತ್ತರ ತಕ್ಷಣ ದೊರಕುತ್ತಿತ್ತು. ನಂತರ ಕನ್ನಡ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಅಕ್ಷರ ಇವೆ? ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕರು ತಡಬಡಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಂತರ ಶುರು.

ದ್ವಿತೀಯ ಪಿಯುಸಿ ಕನ್ನಡ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೇ ಪಾಠ ಯಾವುದು?
ಸವರ್ಣ ದೀರ್ಘ ಸಂಧಿಗೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡು?
ಉಪಮ ಅಲಂಕಾರ ಎಂದರೇನು?
ಕನ್ನಡ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸುಸ್ಮಿತ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕಿಮರಿ ಅನ್ನೋ ಪಾಠ ಇತ್ತಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಯಾವ ಕೃತಿಯಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ?

ಹೀಗೆ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಕನ್ನಡದ ಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತಿದ್ದವು. ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ನಡುನಡುವೆ ಮಾತೃ ಭಾಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಭೀಕರ ಭಾಷಣವೂ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ನಾನೇನೋ ಭಯಂಕರವಾಗಿ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದೆ. ಈ ಭ್ರಮೆಯ ಮರಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡಲೀ ಪೆಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಕಿರಿಯ ಮಿತ್ರ ಜೋಸೆಫ್ ಕಿರಣ್. ಅದೊಂದು ದಿವಸ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಜೋಸೆಫ್ ಕಿರಣ್ ನನ್ನು ಕರೆದು ಊರು, ಹೆಸರು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಎಂದಿನ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.

ದ್ವಿತೀಯ ಪಿಯುಸಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ದೇವರ ಹೆಣ ಅನ್ನೋ ಪಾಠ ಇತ್ತಲ್ಲಾ ಅದನ್ನ ಬರೆದಿದ್ದು ಯಾರು? ಇದು ನನ್ನ ಪ್ರಶ್ನೆ. ನನಗೆ ಇವತ್ತೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನೆನಪಿದೆ, ಈ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿದ ನಂತರ ಜೋಸೆಫ್ ಕಿರಣ್ ಸ್ವಲ್ಪ ತಲೆ ಮೇಲೆತ್ತಿ ಯೋಚಿಸತೊಡಗಿದ. ನಾನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ “ಯೋಚನೆ ಮಾಡು ಮಾಡು, ಅದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ಗಹನವಾಗಿ ಯೋಚಿಸಿದ ಜೋಸೆಫ್ ಕಿರಣ್ ನಂತರ ಜ್ಞಾನೋದಯವಾದವರಂತೆ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಿರುನಗೆಯನ್ನು ಬೀರಿ
“ಓ......ನೀವು ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇದೀರಾ?” ಎಂದು ಕೇಳಿಬಿಟ್ಟ.
ಅಲ್ಲಿಗೆ ನನ್ನ ಭಯಂಕರ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ನ ಭ್ರಮೆ ಕಳಚಿತು. ನಾನು ಹೊಸ ಮನುಷ್ಯನಾದೆ. ನನ್ನ ಆ ವರ್ಷದ ರ‍್ಯಾಗಿಂಗ್ ಗೆ ಪೂರ್ಣ ವಿರಾಮ ಬಿತ್ತು.

ಚಳವಳಿ
ನಮ್ಮದೇ ಕಾಲೇಜಿನ ಮೊದಲ ಬ್ಯಾಚ್ ಆದ್ದರಿಂದ ನಮಗೆ ಸೀನಿಯರ್ ಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಅದು ಹೊಸದಾಗಿ ಆರಂಭವಾದ ಕಾಲೇಜಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಸಂದರ್ಶನದಂತಹ ಯಾವ ಅವಕಾಶಗಳೂ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಬೇಕಿದ್ದ ಒತ್ತಡಗಳು ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಬಹಳ ದೂರದ ಕುಗ್ರಾಮವೊಂದರಲ್ಲಿ ಇದ್ದದ್ದರಿಂದಲೋ ಏನೋ ನಮಗೆ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಲೋಕದ ಆಗು ಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದ  ಹೆಚ್ಚಿನ ಒತ್ತಡಗಳೂ  ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತಂದ ಕೆಲವು ನಿಯಮಗಳು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಚಳವಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು ಅಚ್ಚರಿಯೇನಲ್ಲ. ಒಂದು ತರಗತಿಗೆ ಗೈರುಹಾಜರಾದರೆ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ರೂಪಾಯಿ ದಂಡ ಕಟ್ಟಬೇಕು ಹಾಗೂ ಆಂತರಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ಗಳಿಸಿದ ಮೂರು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಸರಾಸರಿ (average) ಅಂಕಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುವುದು. ಇವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ ನಿಯಮಗಳು. ಈ ಸರಾಸರಿ ಅಂಕಗಳು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಅಂತಿಮ ಫಲಿತಾಂಶದ ದರ್ಜೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಹೊಸ ನಿಯಮ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವ ಮೊದಲು ಮೂರು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ಗಳಿಸಿದ ಎರಡು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಸರಾಸರಿ (average) ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದುದ್ದರಿಂದ ಕೇವಲ ಎರಡು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕ ಪಡೆದರೆ ಸಾಕಿತ್ತು. ಹೊಸ ನಿಯಮದಿಂದಾಗಿ ಮೂರು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ಗಳಿಸಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆದುರಾಗಿತ್ತು. ಈ ಆಂತರಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು, ಆದರೆ ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಅಂತಿಮ ಫಲಿತಾಂಶದ ಶೇಕಾಡವಾರು ಅಂಕಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೆಲ್ಲಾ ನಿರಂತರ ಕಲಿಕೆ ಕಡೆ ಅಷ್ಟು ಗಮನ ಹರಿಸದೆ ತಮ್ಮ ಶೇಕಾಡವಾರು ಅಂಕಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಂತರಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗಲೂ ಬಹುತೇಕ ಕಡೆ ಇದೇ ಮನೋಭಾವ ಇದೆ. ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇಷ್ಟು ವಿವರವಾಗಿ ಬರೆದಿರುವುದರಿಂದ ಯಾರಾದರೂ ಓದುಗರಿಗೆ ನನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಓದುತ್ತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬನ ಚಿತ್ರ ಕಣ್ಣ ಮುಂದೆ ಬಂದರೆ, ದಯವಿಟ್ಟು ಕ್ಷಮಿಸಿ. ಆ ಚಿತ್ರ ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಿ. ನನ್ನ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಬರೆಯುವೆ. ಈಗ ಚಳವಳಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸೋಣ.
ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ರೂಪಾಯಿನ ಮೊದಲ ನಿಯಮ  ತುಂಬಾ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿತ್ತಾದಾರೂ, ಗೈರುಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದವರು ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆ ಗೈರು ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದುದರಿಂದ ಅದೇನು ಚಳವಳಿ ರೂಪ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾವಾಗ ಆಂತರಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದರೋ ಇದು ಬಹಳಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಮಾಧಾನ ಮೂಡಿಸಿತು ಮತ್ತು ಕಾಕತಾಳಿಯವೋ ಏನೋ ಆ ಸೆಮಿಸ್ಟರಿನ ಪರೀಕ್ಷಾ ಫಲಿತಾಂಶವು ಅಷ್ಟಕಷ್ಟೆ ಎಂಬತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದು ಶುಭ ಮಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ನಾವು ನಮ್ಮ ಚಳವಳಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿಯೇ ಬಿಟ್ಟೆವು.


ಉಗ್ರ ಹೋರಾಟ
ನಾವೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ನಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಈಡೇರಿಸಬೇಕೆಂದು  ಚೆಲುವೇಗೌಡರಿಗೆ ಮನವಿ ಕೊಟ್ಟೆವು. ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತಂದಿದ್ದ ಎರಡು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ಬೇಡಿಕೆಯ ಜೊತೆ ಇನ್ನೊಂದಷ್ಟು ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದ್ದೆವು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯದ ಮೆಸ್ ನ ತಿಂಗಳ ಬಿಲ್ ತುಂಬಾ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಅದನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬ ಬೇಡಿಕೆಯೂ ಇತ್ತು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಮನವಿ ಪತ್ರ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಹೇಳಿದರು. ನಾವು ನಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆ ಈಡೇರುವವರೆಗೆ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದೆವು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಗೆಯಾದ ಬಿಗುವಿನ ವಾತಾವರಣ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ನಿಂತಿದ್ದವರೊಬ್ಬರು. “ಬೇಕೆ ಬೇಕು ನ್ಯಾಯ ಬೇಕು” ಎಂದು ಕೂಗಿದರು. ಅದಕ್ಕೆ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಅವರ ಎಂದಿನ ತಣ್ಣನೆಯ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ “ಅದರಲ್ಲಿ ನಾನೇನು ಅನ್ಯಾಯ ಮಾಡಿದೀನಿ ನಿಮಗೆ ಅದರಲ್ಲಿ” ಎಂದರು. ಇದು ಆ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ನಗೆಯನ್ನೂ ಮೂಡಿಸಿತ್ತಾದರೂ ಚಳವಳಿಯ ಘನತೆಗೆ ! ಭಂಗ ಬರಬಹುದೆಂದು ಎಲ್ಲರೂ ಬಹಳ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ನಗೆ ತಡೆದುಕೊಂಡೆವು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮುಂದೆಂದೂ ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಎದುರು ಘೋಷಣೆ ಕೂಗುವ ತಪ್ಪು ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ನಮ್ಮ ಯಾವುದೇ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ಮಣಿಯಲಿಲ್ಲ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಈಡೇರುವವರೆಗೆ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಿಲಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿದೆವು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಕಡೆ ಗಮನವೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಇದ್ದರು. ದಿನವೂ ಸಂಜೆ ಎಲ್ಲಾ ಉಪನ್ಯಾಸಕರುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ವಾಲಿಬಾಲ್, ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್ ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದೇನು ಉಪನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹ ಮೂಡಿಸಲು ಆಡುತ್ತಿದ್ದರೋ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸಂದೇಶ ಕೊಡಲು ಎಲ್ಲಾ ಉಪನ್ಯಾಸಕರನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾವಂತೂ ನಮ್ಮ ಚಳವಳಿಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯಲಿಲ್ಲ. ದಿನಗಳುರುಳತೊಡಗಿದವು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರಿಗೆ ಇದು ತನ್ನಿಂದ ತಾನೆ ಕೊನೆಯಾಗುವ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಯಿತೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ಅವರು ಪರ್ಯಾಯ ಮಾರ್ಗಗಳ ಕಡೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿದರು. ಇದರ ಭಾಗವಾಗಿ ಮೊದಲು ಅಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಕೊಡವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ ನಿಮ್ಮ ಮಗ/ಮಗಳು ಈ ರೀತಿ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಇದರಿಂದ ಯಾವ ರೀತಿ ತೊಂದರೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು. ಪೋಷಕರು ಚೆಲುವೇಗೌಡರಿಗೆ ಪರಿಚಯವಿದ್ದರೆ ಖುದ್ದು ಚೆಲುವೇಗೌಡರೇ ಕರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯವಿರುವ ಕಾಲೇಜಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರು ಅಥವಾ ಆಡಳಿತ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಕರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದರ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಕೊಡವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಚಳವಳಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸತೊಡಗಿದ್ದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇತರೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪೋಷಕರಿಗೂ ಕರೆ ಮಾಡಿ ಕಾಲೇಜಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತರಗತಿಯನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದರು. ನಮ್ಮ ಮಗ ಅಂತವನಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು ಅನುಮಾನ ಪಟ್ಟ ಪೋಷಕರಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ಮಗನೇ ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿರುವುದು. ಅವನೊಬ್ಬ ಸುಮ್ಮನಾಗಿಬಿಟ್ಟರೆ ಇಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ಸುಸೂತ್ರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಈ ಪರ್ಯಾಯ ಕಾರ್ಯಾಚಾರಣೆಯ ಫಲವಾಗಿ ನನ್ನ ತಂದೆಗೂ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಕರೆ ಹೋಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ನಮ್ಮ ಉಗ್ರ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ತೆರೆ ಬೀಳುವ ಎಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಗೋಚರಿಸಿದವು. ಒಂದು ದಿವಸ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪೋಷಕರ ಸಭೆ ಕರೆದು ಅಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಿ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿ  ತಿಳಿಸಿದರು. ಪೋಷಕರ ಸಭೆಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಇದನ್ನೇ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ನಾವು ನಮ್ಮ ಉಗ್ರ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದೆವು. ಆಮೇಲೆ ಪೋಷಕರ ಸಭೆ ನಡೆಯಿತು, ಆಂತರಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ನಿಯಮವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಒಪ್ಪಿದರು. ಇವೆಲ್ಲಾ ಇವತ್ತು ಅಷ್ಟು ಮುಖ್ಯವಾದ ವಿಚಾರ ಅಲ್ಲ. ಆದರೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ  ಚಳವಳಿಯನ್ನು ಮುರಿಯಲು ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಅನುಸರಿಸಿದ ಮಾರ್ಗಗಳು ಇವತ್ತಿಗೂ ನನ್ನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚರಿ ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತವೆ.

ಇತ್ಯಾದಿ
ನಾವು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ನ ಎರಡನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿರಬೇಕಾದರೆ ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪದಿಂದ, ಹಳ್ಳಿಗಟ್ಟುವಿನ ಕಾಲೇಜಿನ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಇನ್ನೂ ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರೂ ಎರಡನೇ ವರ್ಷದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ವಾಸಿಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಲಯದ ಕಟ್ಟಡ ಸಿದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು, ಹಾಗೂ ಮೊದಲನೇ ವರ್ಷದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಗೋಣಿಕೊಪ್ಪದಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು. ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪೊನ್ನಂಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ವಸತಿ ಸೌಕರ್ಯ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಹಳ್ಳಿಗಟ್ಟುವಿನಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಭರದಿಂದ ಸಾಗಿತ್ತು. ಇವೆಲ್ಲಾ ಕೆಲಸದ ಕಡೆಗೆ ಸಹಜವಾಗಿ ಚೆಲುವೇಗೌಡರಿಗೊಬ್ಬರಿಗೇ ಗಮನಹರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ್ದರಿಂದ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುಭವ ಹೊಂದಿದ್ದ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾದ ಗಿರಿಪ್ರಕಾಶ್ ರಿಗೆ ಕೆಲವು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂದಿಸಿದ ಬಹುತೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಗಿರಿಪ್ರಕಾಶ್ ರವರೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಚೆಲುವೇಗೌಡರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುವುದು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. 
ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಬದ್ಧತೆ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯದಿದ್ದರೆ ಈ ಲೇಖನ ನಿಜಕ್ಕೂ ಅಪೂರ್ಣ. ಹಳ್ಳಿಗಟ್ಟುವಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಿಲಯದಲ್ಲಿ ನಾನಿದ್ದ ರೂಮಿನ ಕಿಟಕಿಯ ನೇರಕ್ಕೆ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಲ್ಯಾಬ್ ನ ಕಟ್ಟಡವಿತ್ತು. ಬಹಳ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಲ್ಯಾಬ್ ಅದು. ಅದೊಂದು ದಿನ ಆ ಕಟ್ಟಡದ ಮೊದಲನೇ ಮಹಡಿಯ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ (RCC)ಗೆ ಸಿಮೆಂಟ್  ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವತ್ತು ಜಿಟಿ ಜಿಟಿ ಮಳೆ. ಸಿವಿಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಖುದ್ದಾಗಿ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಸಾಕಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದಿದ್ದ ಕಾರಣ ದಿನಪೂರ್ತಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ರಿಯೆ ನಡೆದಿತ್ತು. ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಊಟಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ವಿರಾಮ ಪಡೆದದ್ದು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ತಮ್ಮ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಬೆಳಗಿನಿಂದ ಸಂಜೆಯವರೆಗೂ ನಿಂತೇ ಇದ್ದರು. ಬಹುಶ: ಯಾವ ಕಾಲೇಜಿನ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರೂ ಈ ರೀತಿ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ತಲೆ ಕೆಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲವೇನೋ. ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಬದ್ಧತೆಗೆ ಇದೊಂದು ಸಣ್ಣ ಉದಾಹರಣೆ ಅಷ್ಟೆ. ಕೂರ್ಗ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇವತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದೆಯೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಚೆಲುವೇಗೌಡರ ಕಾಣಿಕೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡದು. ಇದು ಕೇವಲ ನನ್ನೊಬ್ಬನ ಮಾತಲ್ಲ. ಅವರು ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರಾಗಿದ್ದ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದ್ದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ/ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯರು ಹಾಗೂ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದ ಬಹುತೇಕ ಭೋದಕ ಭೋದಕೇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ವರ್ಗದ್ದೂ ಇದೇ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಹಳ್ಳಿಗಟ್ಟುವಿನಿಂದ ಪೊನ್ನಂಪೇಟೆಗೆ ಮೂರು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರವಿತ್ತು. ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ದಿನವೂ ಬೆಳ್ಳಂಬೆಳಗ್ಗೆ ಆ ಚಳಿಯಲ್ಲಿ ಪೊನ್ನಂಪೇಟೆವರೆಗೆ ವಾಕಿಂಗ್ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು ಅವರ ನೆಚ್ಚಿನ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣದ ಕೊಡೆ ಜೊತೆಗಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಆವಾಗ ಅವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಎಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸು. ಅವರ ಜೀವನೋತ್ಸಾಹಕ್ಕೆ ವಯಸ್ಸೇ ಹೆದರಿ ಹೋಗಿತ್ತೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಶಿಸ್ತನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದಲೇ ಏನೋ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ಯುವಕರನ್ನು ನಾಚಿಸುವಂತೆ ವಾಲಿಬಾಲ್, ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್ ಮುಂತಾದ ಕ್ರೀಡೆಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ ಚೆಲುವೇಗೌಡರು ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದಿಂದ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆರೋಗ್ಯದಿಂದ ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬಾಳಲಿ ಎಂಬುದು ಈ ಕಿರಿಯನ ಹಾರೈಕೆ.
(ಮುಗಿಯಿತು)

6 comments:

  1. Very nice. He is an inspiring personality. A great human being.

    ReplyDelete
  2. ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಕಠೋರವಾಗಿ ಕಂಡರೂ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗಿದ್ದ ಕಾಳಜಿ ಪ್ರಶ್ನಾತೀತ. ಅವರು ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೂ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಹೊಸ ಕಾಲೇಜ್ ಬಗ್ಗೆ ತೋರುತ್ತಿದ್ದ ಅಭಿಮಾನ ಅಚ್ಚರಿ ತರುವಂಥದ್ದು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ರಜೆ ಕೇಳಲು ಹೋದಾಗ ಅವರು ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ ರೀತಿ ಮಾತ್ರ ನನಗಿನ್ನೂ ನೆನಪಿದೆ. ನಾನು ೧/೨ ನೇ ಸೆಮೆಸ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿದ್ದೆ. ಅಣ್ಣನ ಮದುವೆ ಇತ್ತು, ರಜೆ ಬೇಕಿದ್ದುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ರಮ ಗೊತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಅಣ್ಣನ ಮದುವೆ ಕರೆಯೋಲೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ರಜೆ ಬೇಕು ಎಂದಾಗ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದು- "ಈ ರೀತಿ ಮದುವೆ ಕಾಗದ ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಾಡಿಸಬಹುದು!, ಹಾಗೆಲ್ಲ ರಜೆ ಕೊಡೋಕಾಗೊಲ್ಲ". ನನಗೆ ಅಳು ಬರುವುದೊಂದೇ ಬಾಕಿ. ಕೊನೆಗೆ ನಾನು ನೀವು ನನ್ನ ಮನೆಗೆ ಫೋನ್ ಮಾಡಿ ಕೇಳಬಹುದು ಅಂದ ಮೇಲೆ ಅವರು ರಜೆ ಕೊಟ್ಟರು ಬಿಡಿ ಅದು ಬೇರೆ ವಿಷಯ.

    ReplyDelete